Δευτέρα 2 Οκτωβρίου 2023

Ας μιλήσουμε για τη λειτουργία του δήμου | 4ο θεματικό κείμενο παρέμβασης ενόψει των δημοτικών εκλογών του Οκτώβρη 2023

ΔΗΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ – ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΠΕΛΑΤΕΣ 

Εδώ και αρκετά χρόνια, μέσω των διαφόρων νομοθετημάτων (Καποδίστριας, Καλλικράτης, Κλεισθένης Ι, νόμος Θεοδωρικάκου & νόμος Βορίδη στην συνέχεια), έχει δημιουργηθεί ένα πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο μέσα στο οποίο λειτουργούν οι Δήμοι και οι Περιφέρειες. Αυτό το πλαίσιο περιλαμβάνει τρεις άξονες που έχουν σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε οι δήμοι και οι περιφέρειες να προσαρμόζονται στον επιτελικό σχεδιασμό του κεντρικού κράτους και των επιλογών του κεφαλαίου και να εξασφαλίζεται η υποταγή της λειτουργίας τους στις κατευθύνσεις και τις προτεραιότητες της ΕΕ. 

Οι τρεις άξονες αυτοί είναι:

1. Η Υποχρηματοδότηση των Δήμων.

Πολύ επιγραμματικά, σφιχτοί ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί που με το ζόρι χωράνε τα λειτουργικά έξοδα ενός Δήμου, κρατικές επιχορηγήσεις που έχουν μειωθεί και δεν επαρκούν για την κάλυψη των αναγκών που συνεχώς αυξάνονται καθώς μεταβιβάζονται συνεχώς αρμοδιότητες από το κεντρικό κράτος, ενώ τα έκτακτα προγράμματα ενισχύσεων και το ΕΣΠΑ δεν δίνονται για να καλύψουν κοινωνικές ανάγκες και ιεραρχημένα έργα υποδομής με βάση τις ανάγκες των κατοίκων, αλλά αφορούν είτε έργα βιτρίνας, είτε έργα όπου η ΕΕ δίνει προτεραιότητα με βάση τις κεντρικές της επιλογές.

2. Η Υποστελέχωση των υπηρεσιών των Δήμων με παράλληλη διεύρυνση των ελαστικών σχέσεων εργασίας

Από άποψη προσωπικού τα κενά στους Δήμους είναι τεράστια. Εργαζόμενοι συνταξιοδοτούνται συνεχώς χωρίς φυσικά να προσλαμβάνονται νέοι, με τους δήμους να αδυνατούν σε πολλές περιπτώσεις να λειτουργήσουν πλήρως τις υπηρεσίες τους, ενώ στην καλύτερη περίπτωση τα κενά μπαλώνονται προσωρινά με συμβασιούχους εργαζόμενους, «ωφελούμενους» μέσω προγραμμάτων του ΟΑΕΔ, εργολαβιών, ΚΟΙΝΣΕΠ και άλλες μορφές ελαστικής πάντα εργασίας.  

3. Το Νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας

Το Νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας των Δήμων και των Περιφερειών βάζει πολύ συγκεκριμένα όρια του τι μπορεί να γίνει, σύμφωνα με αυτό που το κεντρικό κράτος έχει ορίσει ως «ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑ», μέσα στο οποίο οι Δήμοι και οι Περιφέρειες καλούνται να λύσουν τα προβλήματα που δημιουργούνται από την υποχρηματοδότηση και την υποστελέχωσή τους και να μπορέσουν να καλύψουν βασικές κοινωνικές ανάγκες.

Σύμφωνα λοιπόν με τα παραπάνω μπαίνουν δ

ύο βασικά ερωτήματα που πριν υποσχεθεί κάποιος «άλματα ανάπτυξης», «δημιουργία», «προοπτική» και λοιπά «καθρεφτάκια προς ιθαγενείς», θα πρέπει να απαντήσει:

1. Από που μπορεί ένας δήμος να βρει τα χρήματα για να καλύψει βασικές κοινωνικές ανάγκες, όταν αυτά που δίνονται είναι ελάχιστα και τα υπόλοιπα μόνο για συγκεκριμένη χρήση;

2. Πως μπορεί ένας δήμος να εξασφαλίσει το απαραίτητο μόνιμο προσωπικό για να μπορέσει να υλοποιήσει δράσεις και προγράμματα, να τρέξει διαδικασίες και να μπορέσει να ικανοποιήσει πραγματικές κοινωνικές ανάγκες;


Όσο αφορά το πρώτο ερώτημα, οι επιπλέον διαθέσιμες πηγές χρηματοδότησης που το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο δίνει σε ένα δήμο είναι:

α. Να γίνει αύξηση των Δημοτικών Τελών και του Δημοτικού Φόρου. Να φορολογήσει δηλαδή επιπλέον τους κατοίκους. 

β. Να λειτουργήσει τις υπηρεσίες του ο Δήμου Ανταποδοτικά. Ουσιαστικά για την όποια δράση ή όποια λειτουργία θέλει να έχει θα πρέπει αυτοί που συμμετέχουν να πληρώνουνε εξτρά για την υπηρεσία αυτή. Στην Ουσία, να φορολογήσει επιπλέον τους Κατοίκους, απλά όχι όλους.

γ. Να προχωρήσει σε δανεισμό. Ουσιαστικά να μεταφέρει ένα χρέος στο μέλλον το οποίο όταν για  να το πληρώσει, θα το πληρώσει με τον μοναδικό τρόπο που έχει, φορολογώντας τους κατοίκους.

δ. Να ενταχθεί σε κάποιο πρόγραμμα του ΕΣΠΑ ή του Ταμείου Ανάκαμψης, που έχουν όμως συγκεκριμένες προδιαγραφές και συγκεκριμένες κατευθύνσεις, όχι για την ικανοποίηση των πραγματικών αναγκών. Γιατί το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης είναι ένα σύνολο «χρηματοδοτήσεων και μεταρρυθμίσεων», όπου η ΕΕ «μαζεύει λεφτά» απ’ τη φορολογία των λαών της Ευρώπης και τα γυρνάει πίσω στους τομείς που θέλει και με τους όρους που θέλει, αφήνοντας μια σειρά από κοινωνικές υπηρεσίες να λειτουργούν μόνο μέσα από αυτά, με αποτέλεσμα με το τέλος του κάθε προγράμματος να είναι ερωτηματικό το πώς και αν θα συνεχιστούν.


Αλλά ας πάμε και στο δεύτερο ερώτημα στο πως μπορεί ένας Δήμος να εξασφαλίσει προσωπικό.

Αρχικά να πούμε ότι η «Νομιμότητα» που λέγαμε προηγουμένως δεν επιτρέπει σε ένα Δήμο, με κανέναν τρόπο, να προσλάβει ΜΟΝΙΜΟ προσωπικό με σταθερές σχέσεις εργασίας ανεξάρτητα από το πόσο υποστελεχωμένος είναι. Ακόμα και στην περίπτωση που συμβασιούχοι εργαζόμενοι κερδίσουν με δικαστική απόφαση την μετατροπή της σύμβασής τους σε αορίστου χρόνου, η νομοθεσία επιβάλει να ασκηθεί έφεση από το δήμο και να εξαντληθούν όλα τα ένδικα μέσα για την ανατροπή της απόφασης αυτής.

Οπότε ποιες είναι οι εναλλακτικές:

α. Εποχιακά συμβασιούχοι ή εργαζόμενοι μέσω προγραμμάτων όπως του ΟΑΕΔ. Ουσιαστικά μία διαδικασία ανακύκλωσης της ανεργίας για να καλυφθούν οι τεράστιες ανάγκες. Έλα εσύ – φύγε εσύ. Αυτό που εμείς ονομάζουμε μισή δουλειά - μισή ζωή.

β. Συμβασιούχοι εργαζόμενοι με αντίτιμο. Ουσιαστικά δηλαδή εργαζόμενοι για συγκεκριμένη υπηρεσία όπου αυτή η υπηρεσία θα παρέχεται υποχρεωτικά ανταποδοτικά, ώστε με τα έσοδα αυτά να πληρώνονται οι αμοιβές του εργαζομένου. Κλασικό παράδειγμα η λειτουργία του Δημοτικού Ωδείου, με εργαζόμενους προφανώς και εκεί ορισμένου χρόνου, αλλά τις περισσότερες φορές με συμβάσεις που συνεχώς ανανεώνονται. Απολύεσαι τον Ιούνιο, ξαναέρχεσαι τον Σεπτέμβριο κοκ

γ. Ιδιωτικοποίηση της υπηρεσίας και λειτουργία της μέσω ιδιώτη που αυτός θα προσλάβει το προσωπικό και θα παρέχει την αντίστοιχη υπηρεσία. Όλα τα παραδείγματα μέχρι σήμερα δείχνουν ότι η μόνη σίγουρη κατάληξη είναι η υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών, τις οποίες στο τέλος της ημέρας θα τις πληρώνουμε και ακριβότερα.

Για αυτούς τους λόγους (και όχι μόνο) εμείς λέμε ότι οι Δήμοι και οι Περιφέρειες αποτελούν το τοπικό Κράτος και όχι κάποιο είδος τοπικής αυτοδιοίκησης. Δεν είναι κάτι αποκομμένο από το κεντρικό κράτος και γι’ αυτό δεν έχουμε αυταπάτες για το ρόλο τους. Οι δήμοι και περιφέρειες είναι ιμάντες του κρατικού μηχανισμού, για την επιβολή των αντιλαϊκών πολιτικών της Ε.Ε. και του αστικού πολιτικού συστήματος προς όφελος των συμφερόντων του κεφαλαίου. 

Για αυτό αγωνιζόμαστε ενάντια στο αντιλαϊκό πλαίσιο λειτουργίας και διεκδικούμε:

Πλήρης και αποκλειστική χρηματοδότηση του δήμου από το κράτος. Αύξηση των κρατικών επιχορηγήσεων (ΚΑΠ και ΣΑΤΑ) και απόδοση όλων των παρακρατηθέντων πόρων από το 2010 και μετά (ξεπερνούν τα 20 δισ. € για όλους τους δήμους και τις περιφέρειες)

Όχι στους δήμους – φορομπήχτες με το δημότη – πελάτη. Όχι στη λειτουργία των δήμων με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Όχι στις άμεσες ή έμμεσες ιδιωτικοποιήσεις είτε με ΣΔΙΤ είτε με εκχωρήσεις λειτουργιών και υπηρεσιών στο κεφάλαιο. Καμία ανταποδοτικότητα στη παροχή υπηρεσιών.

Να επιστραφούν σε δήμους και περιφέρειες όσες λειτουργίες έχουν ιδιωτικοποιηθεί με ενίσχυση των δημόσιων υποδομών, της κρατικής χρηματοδότησης και προσωπικού με μόνιμη σχέση εργασίας.

Δραστική μείωση των δημοτικών τελών στις λαϊκές οικογένειες, κατάργηση δημοτικών τελών στους ανέργους και στους χαμηλόμισθους. Παράλληλα σημαντική αύξηση των τελών  στις μεγάλες επιχειρήσεις που λειτουργούν στο δήμο (πολυκαταστήματα, super market, τράπεζες, αλυσίδες εμπορίας – εστίασης κ.α.).

Όχι στις κατασχέσεις μισθών και περιουσίας μισθωτών - αυτοαπασχολούμενων για χρέη σε δήμους.

Απειθαρχία στους ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς και το οικονομικό παρατηρητήριο.

Όχι στη λειτουργία Δημοτικών Α.Ε. και Αναπτυξιακών Οργανισμών σε δήμους και περιφέρειες.

Είμαστε αντίθετοι στα εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα και επιχειρησιακά προγράμματα, τα κριτήρια «επιλεξιμότητας», με βάση τα πλαίσια που επιβάλλει η Ε.Ε.


Ψηφίζουμε στηρίζουμε 

Εκτός Σχεδίου Αριστερή Ριζοσπαστική Κίνηση στη Νέα Ιωνία